ارزیابی میزان مطابقت روایات تفسیری ابن عباس با روایات اهل بیت (علیهم السلام)
نویسندگان
چکیده مقاله:
عبدالله بن‌عباس صحابی برجسته پیامبر (ص) و از سرآمدان تفسیر است. با توجه به تصریح خود ابن‌عباس به علم-آموزی و به‌ویژه أخذ تفسیر از حضرت علی (ع) و همچنین اشارۀ عالمان به این مسئله به هنگام تبیین جایگاه وی در تفسیر، این مقاله با به‌کارگیری روش کتابخانهای، تجزیه و تحلیل آماری متن و اسانید، به بررسی میزان مطابقت روایات تفسیری وی با روایات ائمه (ع) با تأکید بر جامع البیان عن تأویل آی القرآن طبری و نورالثقلین حویزی می-پردازد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در 80% روایات مطابقت -یا به نحو تطابق کامل و یا در قالب روابطی همچون عام و خاص، مطلق و مقید، مبین و مجمل- وجود دارد. که این تطابق در حوزه‌های مختلف اعم از کلامی، فقهی و ادبی، به‌عنوان نمونه عدم رؤیت جسمانی، حلیت متعه خداوند و جواز مجاز و غیره، دیده می‌شود. در تحلیل سندی نیز روشن می‌شود که بیش‌تر این تطابق‌ها در طریق سعید بن‌جبیر، علی بن‌ابی طلحه، ضحاک بن مزاحم، عطاء و مجاهد وجود دارد و همچنین در میان ائمه (ع)، بیشترین تطابق روایات ابن‌عباس با روایات امام صادق (ع) است.
منابع مشابه
گونه شناسی روایات تفسیری اهل بیت علیهم السلام در سوره لقمان
چکیده این مقاله روایات تفسیری اهل بیت علیهم السلام ذیل سوره مبارکه لقمان را از منظر ثبت و گونه شناسی بررسی کرده است. ابتدا به تعریف بارزترین گونههای تفسیری پرداخته و سپس روایات مرتبط با هر گونه را ذکر کرده است. شیوه پژوهش، کتابخانهای و به روش تحلیلی و نیز حوزه مطالعات آن، قرآن و تفاسیر روایی شیعه بوده است. طبق برآورد تحقیق، بیشترین فراوانی روایات ذیل سوره لقمان به ترتیب ایضاح مفهومی- ب...
متن کاملکارکرد مثل و مثال در تفسیر بر اساس روایات تفسیری اهل بیت علیهم السلام
قرآن کریم، به دلایل گوناگون نیازمند تفسیر و تبیین است، و از جمله راه‌کارهای تفسیر آن، آثاری است که از اولیای دین به مثابه میراثی بزرگ به ما منتقل شده و در این میان، روایات تفسیری پیامبر اکرمو اهل بیت ایشان که به استناد بسیاری از آیات و روایات، تنها کسانی هستند که آگاهی کامل به معارف قرآن و مقصود آن دارند، به عنوان هدیه ای ارزشمند به دست ما رسیده است. این روایات سرشار از مثال‌اند و در این نوشته...
متن کاملشیوه های بهره وری از روایات تفسیری اهل بیت (علیهم السلام) در بینش اندیشمندان اهل سنّت
اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به عنوان وارثان علم پیامبر (ص)، بهترین رهنمودها را برای هدایت مردم ارائه کرده اند که بخشی از آنها در روایات تفسیری این بزرگواران نمود یافته است. جمع قابل توجهی از اندیشمندان اهل سنّت به نقل احادیث اهل بیت (ع) به عنوان صحابه یا تابعین جلیل القدرـ همّت گماشته و از آنها به گونه های مختلف بهره برده اند. مقالة حاضر به روش توصیفی ـ اسنادی با رویکردی قرآنی ـ روایی، پس از مطال...
متن کاملاختلاف سطوح روایات تفسیری واشارات اهل بیت علیه السلام به گوناگونی وباطن پذیری روایات خویش
چکیده: احادیثی که در زمینه تفسیر قرآن کریم از معصومین علیهم السلام رسیدهاند همه در یک سطح و جهت معنایی نیستند و از وجوه و سویههای معنایی مختلفی برخوردارند، به طوری که بعضی از روایات تفسیری (حتی در ذیل یک آیه) دارای تعابییر مختلف و حتی مضامینی به ظاهر متعارض با روایات دیگر در همین زمینه است و هر یک توضیحی از آیه ارائه نموده که گاهی با توضیح روایت دیگر در مورد آیه قابل جمع و یا سازگار نیست...
متن کاملگونه شناسی روایات تفسیری اهل بیت علیهم السلام در سوره لقمان
چکیده این مقاله روایات تفسیری اهل بیت علیهم السلام ذیل سوره مبارکه لقمان را از منظر ثبت و گونه شناسی بررسی کرده است. ابتدا به تعریف بارزترین گونههای تفسیری پرداخته و سپس روایات مرتبط با هر گونه را ذکر کرده است. شیوه پژوهش، کتابخانهای و به روش تحلیلی و نیز حوزه مطالعات آن، قرآن و تفاسیر روایی شیعه بوده است. طبق برآورد تحقیق، بیشترین فراوانی روایات ذیل سوره لقمان به ترتیب ایضاح مفهومی- به...
متن کاملابن شهاب زهری و عداوت اهل بیت علیهم السلام
زهری راوی شاخص جوامع حدیثی اهل سنت و دارای روایاتی در جوامع حدیثی شیعه است که ضمن ارتباط با امامان (سجاد و صادقین(ع)) 45سال را در مناصب مختلف در دربار مروانیان گذراند و به پشتوان? این ارتباط بهره‌مند زیست و در جریان ساماندهی و نگارش اخبار نقش برجسته‌ای ایفا کرد. این کارنامه سبب داوری‌های متعارضی در باره‌اش شد. در حالی که شیخ طوسی و برخی دیگر او را «عدو» خوانده‌اند محقق بهبهانی و بعضی دیگر وی را...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 4 شماره 8
صفحات 50- 70
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023